محصولات و موادّ مختلفی که توسط تولیدکننده، به بازار عرضه شود و در برابر دریافت پول، یکی از نیازهای انسان را تأمین و رفع کند، کالا (Goods) و یا محصول (Product) نام دارد.
کالای اقتصادی به تمام کالاهای مادی یا معنوی اطلاق می‌شود که ارزش پولی داشته و قابلیت خرید و فروش داشته باشند. به ‌عبارتی هر کالا یا خدمتی که فرد، حاضر به پرداخت مبلغی برای کسب آن باشد کالای اقتصادی محسوب می‌شود.
نیازهای انسان بی‏نهایت است و کالاها برای رفع نیاز انسان تولید می‏شوند. باید دقت داشت که همیشه نیاز بشر از نظر کمیتی بیشتر از کمیت تولیدی کارخانجات می باشد. به دلیل این کمبود، علم اقتصاد بیان می‏کند که تولید فلان محصول در فلان زمان از نظر اقتصادی سودآور هست.
کالای خوب و کالای بد
کالایی که فرد برای کسب آن حاضر به پرداخت مبلغی باشد کالای خوب نامیده می‏شود. کالا یا خدمتی که فرد برای دور شدن از آن، حاضر به پرداخت باشد کالای بد محسوب می‏شود مثلاً زباله و یا نخاله ساختمانی.
کالای مطلوب و کالای نامطلوب
کالاهای مطلوب به آن دسته از کالا و خدمات گفته می‏شود که مشتری مقادیر بیشتر را بر مقادیر کمتر ترجیح می‏دهد. کالای نامطلوب به کالایی گفته می‏شود که مشتری مقادیر کمترش را بر مقادیر بیشتر ترجیح می‏دهد. بنابرین مطلوب یا نامطلوب بودن کالا به نظر و رفتار مشتری و مصرف کننده بستگی دارد و به خود کالا مربوط نمی‏شود.
کالای خنثی
کالای خنثی به کالایی گفته می‏شود که مشتری نسبت به آن بی‏تفاوت است مثلاً برای کسی‏که که سیگار نمی‏کشد این کالا، یک کالای خنثی است.
کالای استاندارد (مرغوب)
چنانچه کالایی از حداقل‏های مورد انتظار مشتری (استاندارد) برخوردار باشد به عنوان کالای مرغوب تلقی می‏گردد در غیر این صورت کالای نامرغوب خواهد بود.
کالای یارانه‌ای
در برخی کشورها دولت برای اعمال سیاست‌های خود به ویژه برای تأمین عدالت اجتماعی، برخی از کالاهای اساسی و مورد نیاز عامه مردم را با قیمت‌های پائین‌تر از قیمت‌های موجود در بازار عرضه می‌کند. تفاوت بهای آن را از بودجه عمومی تأمین خواهد  شد.
کالای مجانی
به تمام کالاهائی که به سبب فعالیت‏های انسان تولید نمی‏شود و خداوند بزرگ آنها را به صورت رایگان در طبیعت در اختیار بشر قرار داده است، کالای مجانی و یا رایگان می‏گویند مانند هوا، نور آفتاب و... از آنجا که انسان برای تولید این کالاها زحمت نکشیده است  لذا برای اکتساب آن نیز حاضر به پرداخت بهائی نیست اما کارشناسان اقتصاد این تعریف را رد می‏کنند و معتقدند بطور کلی، کالای مجانی وجود ندارد. آنها اعتقاد دارند، هزینه‏های گزافی که امروزه بطور مسقیم و غیرمستقیم صرف رفع آلودگی هوا و یا بهره‏گیری از نور آفتاب می‏شود، نشان می‏دهد که این کالاها مجانی نیستند و چنانچه این هزینه‏ها صورت نگیرد زندگی انسان به مخاطره خواهد افتاد.
 همان گونه که گفته شد بشر قادر به تأمین همه نیازهای خود در طبیعت به صورت رایگان نیست. این بدان معناست که اکثر کالاهای مورد نیاز انسان که متناسب با رفع نیاز وی است، به اندازه کافی در اختیار او قرار ندارد، این نوع کالاها را که در تولید و ایجاد آن محدودیت وجود دارد، کالای اقتصادی می‏گویند. علم اقتصاد به بررسی شیوه‏هایی می‏پردازد که افراد و جوامع از میان روش‏های مختلف استفاده از منابع کمیاب برای تأمین خواسته‏های خود برمی‏گزینند. از آنجا که کالای اقتصادی بها دارد، انسان ناگزیر است تا بهترین شیوه را برای انتخاب و مصرف کالاهای اقتصادی برگزیند.
کالای فیزیکی (مرئی)
به کالاهایی که قابل رویت باشند، کالائی مرئی، مادی یا فیزیکی (Goods) گفته می‏شود مانند انواع کالاهای صنعتی، ساختمانی، غذائی و طبی.
کالای خدماتی (نامرئی)
به کالاهایی که قابل رویت نیستند بلکه آثار ناشی از آن در خدمت نیازهای بشری است، کالای نامرئی و خدماتی یا خدمات (Servises) گفته می‏شود مانند خدمات آموزشی، مشاوره‏ای، بیمه ای، بانکی، پزشکی و حمل و نقل.
کالای مصرفی
کالاهایی که در بازار عرضه می‌شوند، و به فروش می‌رسند تا توسط مصرف کنندگان خریداری شوند و به مصرف برسند، کالای مصرفی نام دارند. همه کالا و خدماتی که خانوارها استفاده می‏کنند، کالا و خدمات مصرفی است.
ـ کالای مصرفی بی‏دوام: به کالاهایی که معمولاً یکبار مصرف می‏شوند کالای مصرفی بی‏دوام گفته می‏شود، مانند انواع پوشاک، کفش، دارو و غذا. کالاهای بی‌دوام بیشتر اوقات هنگام نیاز مصرف کننده خریده می‌شود و مخارج مربوط به این نوع کالاها تقریباً همگام با رشد اقتصادی افزایش می‌یابد.
ـ کالای مصرفی بادوام: به کالاهای مصرفی که عمر نسبی بیشتری داشته باشند و در مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار ‏گیرند ولی در چرخه تولید استفاده نشوند، کالای مصرفی بادوام گفته می‏شود. لوازم خانگی مانند نظیر یخچال، ماشین لباسشوئی، اتو برقی و کولر از مصادیق آن هستند. کالاهای مصرفی بادوام به جای انجام یک وظیفه‌ آنی در یک بار مصرف، جریانی از وظایف و خدمات را در طول عمر خود عرضه می‌دارند.
کالای واسطه‏ ای
کالاهایی که تولیدکنندگان دیگری برای تولید کالاهای مختلف دیگر، آن‌ها را خریداری کنند و مورد استفاده قرار دهند، کالای واسطه‌ای (Intermediate Goods) نامیده می‌شود. از کالای واسطه‏ ای به منظور تولید کالای دیگر استفاده می‌شود برای مثال استفاده از ورقه فولادی برای تولید بدنه خودرو. یک کالا، بسته به نوع مصرف آن می‏تواند کالای مصرفی یا واسطه‏ای تلقی شود. مثلاً سیب درختی، اگر در  یک کارخانه کمپوت‏سازی استفاده شود، کالای واسطه‏ای و اگر خانوارها بخرند کالای مصرفی محسوب می‏شود. همه کالاها و خدماتی که بنگاه‏ها استفاده می‏کنند کالا و خدمات واسطه‏ای و یا سرمایه‏ای محسوب می‏شوند.
کالای سرمایه‏‏ ای
کالای سرمایه‏ای Capital Good)) به کالاهائی اطلاق می‌گردد که مستقیماً برای تولید کالاها یا خدمات به‌کار گرفته می‌شوند. این کالاها ضمن بادوام بودن، بهره‌وری سایر عوامل تولید را افزایش داده و ایجاد ارزش افزوده می    نمایند. برخی از اوقات به آنها تجهیزات سرمایه‌ای (Capital Equipments) نیز گفته می‌شود. کالاهای سرمایه‌ای معمولاً دارائی‌های ثابت هستند و عمدتاً شامل دستگاه‌ها و ماشین‌آلاتی می‌شوند که برای ساخت کالاهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. زمین، پول، اوراق قرضه و نظایر آن جزو کالاهای سرمایه‌ای به‌شمار نمی‌روند. کالا ممکن است غیر از سرمایه‌ای بودن واجد جنبه‌های دیگری نیز باشد. مثلاً اتومبیل تا آنجا که برای استفادۀ شخصی خریداری و استفاده می‌شود کالای مصرفی بادوام است و تا آنجا که جهت حمل مسافر با کرایه یا فروش خدمات حاصل از آن خریداری و استفاده می‌شود کالای سرمایه‌ای است. به اعتبار فوق، برخی از کالاها تا درصد معینی سرمایه‌ای و با درصدهای دیگر مصرفی و یا احیاناً واسطه‌ای می‌باشند. همه کالاها و خدماتی که بنگاه‏ها استفاده می‏کنند کالا و خدمات واسطه‏ای ویا سرمایه‏ای محسوب می‏شوند.
کالای صنعتي
 کالاهاى صنعتي (Industrial Good)، کالاهايى هستند که توسط افراد و سازمان‌ها و با هدف استفاده در اداره امور، خريدارى مى‌شوند. بنابراين، وجه تمايز بين کالاى مصرفى و کالاى صنعتى در منظور از خريد کالا است. اگر مصرف‌کننده‌اى براى فضاى سبز منزل خود يک دستگاه چمن‌زن خريدارى کند، اين چمن‌زن، کالايى مصرفى تلقى مى‌شود اما اگر همين مصرف‌کننده، همان دستگاه چمن‌زن را براى فضاى سبز کارخانه خريده باشد، اين کالا، يک کالاى صنعتى محسوب می‏گردد. کالاهاى صنعتي، بسته به نحوه مصرف در فرآيند توليد و هزينه تمام‌شده قابل تقسيم هستند. بر اين اساس، کالاهاى صنعتى به سه گروه مواد اوليه و قطعات، اقلام سرمايه‌اى و ملزومات مصرفى و خدمات تقسيم مى‌شوند.
کالای عادی
 کالای عادی (Normal Goods) کالایی است که تقاضا برای آن با افزایش درآمد افزایش می‏یابد یا به عبارتی تغییرات در تقاضا برای آن رابطه مستقیم با تغییرات در درآمد خریدار دارد. نوشابه را در نظر بگیرید. فرض کنید درآمد شما کاهش یابد، طبیعی است که تقاضا برای نوشابه کاهش یابد. به چنین کالایی کالای عادی گفته می‏شود.
کالای لوکس
کالای لوکس یا تجملی (Luxury Good) به کالا و سرویس‌هایی گفته می‌شود که از اندازه و میزان بر طرف کردن نیاز فراتر رفته باشند و هدف از آن بیشتر نشان دادن و به رخ کشیدن پول، ثروت و سرمایه خود به دیگران باشد.
همچنین کالای لوکس، کالایی است که برای تأمین نیازهای کم اهمیت تر مصرف می‌شود. درصد تغییرات تقاضا برای کالای لوکس بیش از درصد تغییرات درآمد است یعنی با افزایش درآمد، تقاضا برای آن هم افزایش می‏یابد اما بیش از تغییرات درآمد. برای افراد که کم‏درآمد، اکثر کالاها لوکس‌ محسوب می‏شوند.
کالای ضروری (اساسی)
کالاهایی که نیازهای اوّلیّه و ضروری مصرف کنندگان را تأمین می‌کند، کالاهای ضروری (Essential Goods) گفته می‏شود. کالای ضروری، کالایی است که درصد تغییرات تقاضا برای آن کالا کمتر از درصد تغییرات درآمد است و جهت تغییرات مثبت است یعنی اگر درآمد افزایش یابد، تقاضا هم افزایش می‌یابد اما نه به اندازه‌ی تغییرات درآمد.
کالای جانشین
کالای جانشین (Substitute good) کالاهایی هستند که به دلیل تغییر شرایط، ممکن است در استفاده (یا مصرف) جایگزین یکدیگر شوند. یک کالای جایگزین در مقابل یک کالای مکمل، یک کالا با کشش تقاضای متقاطع مثبت است. این به این معنا است که تقاضای یک کالا افزایش می‌یابد زمانی که قیمت کالای دیگر افزایش یابد و برعکس، تقاضا برای یک کالا کاهش می‌یابد زمانی که قیمت کالای دیگر کاهش یابد.
نمونه‏های کلاسیک از محصولات جایگزین عبارتند از: مارگارین و کره، چای و قهوه. جانشینی کالاها نه تنها از طرف مصرف کننده بازار بلکه همچنین از طرف تولیدکننده نیز رخ می‌دهد. کالاهای قابل جانشین تولید کننده عبارتند از: نفت و گاز طبیعی (برای گرم کردن یا تولید برق).
افزایش قیمت (به شرط ثابت بودن شرایط) باعث افزایش تقاضا برای کالای جانشین آن خواهد شد. اگر دو کالا قابلیت جایگزینی بالا داشته باشند تغییر در تقاضا بسیار بیشتر خواهد بود بنابراین اقتصاددانان به عنوان مثال می‌توانند پیش‏بینی کنند که افزایش هزینه یک نام تجاری خاص از مواد شوینده‏ به احتمال زیاد به دلیل یک تغییر بزرگ در تقاضا برای مارک‌های دیگر است و چون مواد شوینده بسیار مشابه هستند در نتیجه قابلیت جایگزینی بالاتری دارند.
ـ کالاهایی که به طور کامل قابل تعویض با یکدیگر هستند را جانشین کامل می‌گویند به عنوان مثال دیسک‌های فشرده (CD)  از تولیدکنندگان مختلف جایگزین کامل در نظر گرفته می‌شود، هنگامی که قیمت یک مارک سی.دی. افزایش یابد انتظار می‌رود مصرف کننده مارک‌های دیگر از سی.دی. را جایگزین کند. این به این معنا است که مقدار کل سی.دی‌های خریداری شده تغییر نخواهد کرد.
ـ جایگزین ناقص سطح پایین‏تری از جایگزینی است. نوشابه‌ها نمونه‌ای از چنین محصولی هستند مثلاً افزایش قیمت کوکاکولا که انتظار می‌رود مصرف کننده پپسی را جایگزین کند با این حال بسیاری از مصرف کنندگان یک مارک نوشابه را بر دیگری ترجیح می‌دهند برای مثال مصرف کنندگانی که کوکاکولا را به پپسی ترجیح می‌دهند نمی‌خواهند بین آنها بر اساس مد مبادله کنند در عوض مصرف کننده‌ها مایل خواهند بود مقدار نسبتاً زیاد پپسی را به جای مقدار نسبتاً کمی کوکاکولا از دست بدهند.
کالای مکمل
کالای مکمل (Complement Goods) مفهومی در علم اقتصاد است که در برابر کالای جانشین بیان می‌شود. کالای مکمل به کالاهایی گفته می‏شود که به صورت تکمیلی و با هم مصرف شوند تا یک نیاز مشخص را برطرف سازند مانند قند و چای، مسواک و خمیر دندان، تفنگ و گلوله تفنگ و اتومبیل و بنزین. گفتنی است که افزایش قیمت یکی از کالای‏های مکمل باعث کاهش در میزان تقاضا برای کالای دیگر خواهد شد و برعکس کاهش قیمت یکی از کالاهای مکمل باعث افزایش در میزان تقاضا برای کالای مکملش خواهد شد. به عنوان مثال افزایش قیمت بنزین باعث کاهش تقاضا برای اتومبیل و افزایش استفاده از وسایل نقلیه عمومی خواهد شد. یا کاهش قیمت برق باعث افزایش استفاده از لوازم برقی می گردد.
کالای پست
کالای پست (Inferior Good) به کالایی گفته می‏شود که با افزایش درآمد مصرف‌کننده، تقاضا برای آن کالا کاهش یابد و بالعکس. یک مثال خوب برای چنین کالایی بلیط اتوبوس است. وقتی وضع شما خوب می‏شود، احتمال این که اتوبوس سوار شوید کاهش می‏یابد و احتمالاً تاکسی یا اتومبیل خودتان را سوار خواهید شد. به این کالاها کالای پست گفته می‏شود. در سطوح بالاتر درآمدی، اکثر کالاها پست محسوب می‌شوند و کاملاً برایشان در دسترس‌اند. با افزایش درآمدها تقاضا برای کالای پَست کاهش می‌یابد. علت کاهش تقاضا این است که مصرف کنندگان با افزایش درآمدشان به جای مصرف آن کالا روی به مصرف کالاهایی می‌آورند که کیفیت بالاتری داشته باشند.
کالای گیفن
کالای گیفن (Giffen Good) گونه خاصی از کالای پست است. در اقتصاد و تئوری مصرف‌کننده، کالای گیفن کالایی است که اگر قیمت آن افزایش یابد مردم از آن بیشتر مصرف می‌کنند که قانون تقاضا را نقض می‌کند. در شرایط عادی، اگر قیمت یک کالا بالا رود، مصرف کنندگان از آن کالا به مقدار کمتری خرید می‏کنند و بیشتر از محصولات جایگزین استفاده می‏کنند. در وضعیت کالای گیفن اثر درآمدی غالب شده و مردم را منجر به خرید بیشتر از کالا می‌کند حتی در حالی که قیمت آن کالا افزایش یافته‌است.
این کالا بیشتر مواد غذایی بسیار لازم و پرطرفدار را شامل می‏شود مثل نان،  سیب‏زمینی، تخم‏مرغ و نظایر اینها. فرق اساسی این کالا با کالاهای دیگر این است که با افزایش قیمت، میزان تقاضا ثابت و حتی ممکن است زیادتر هم بشود. در صورتی که واضح است برای دیگر کالاها بین قیمت و تقاضای مربوطه رابطه عکس وجود دارد.
سه شرط اساسی برای کالای گیفن متصور است: اول کالای مورد بحث باید کالای پست باشد، دوم آنکه عدم وجود کالاهای جانشین، ضروری است و شرط سوم آن است که کالا باید درصد زیادی از درآمد خریداران را تشکیل دهد.
کالاهاى راحتى
کالاهاى راحتي، آن‌ دسته از کالاها و خدمات مصرفى هستند که معمولاً با حداقل مقايسه و تلاش مشتري، به ‌طور عادى و سريعاً خريده مى‌شوند. اين گروه از کالاها در سطح وسیعی وجود دارند و داراى قيمت نسبتاً پايينى هستند. محصولات دخاني، صابون و روزنامه جزء کالاهاى راحتى محسوب مى‌شوند. کالاهاى راحتى خود به‌ سه دسته کالاهاى ضروري، محرک و کالاهاى اضطرارى قابل تقسيم هستند.
ـ کالاهاى محرک: کالاهاى محرک، کالاهايى هستند که بدون برنامه‌ريزى قبلى يا صرف انرژى براى يافتن آنها، خريدارى مى‌شوند. اين دسته از کالاها معمولاً همه‌جا در دسترس قرار دارند زيرا مصرف‌کنندگان به ‌ندرت سراغ اين کالاها را مى‌گيرند.
ـ کالاهاى اضطراري: کالاهاى اضطراري، زمانى خريده مى‌شوند که تأمين نياز مربوطه، فوريت پيدا کند. استفاده از چتر، هنگام بارندگى و چکمه و بيل، بعد از اولين طوفان زمستان از اين گونه هستند.
کالاهاى مقايسه‌اي
کالاهاى مقايسه‌اي، از جمله کالاهاى مصرفى هستند که مشترى در فرآيند انتخاب و خريد آنها عواملى نظير مناسبت، کيفيت، قيمت و شکل را در نظر مى‌گيرد. هنگام خريد اين‌گونه کالاها، مصرف‌کنندگان زمان و کوشش قابل ملاحظه‌اى به جمع‌آورى اطلاعات و انجام مقايسه اختصاص مى‌دهند. کالاهايى نظير مبلمان و اثاثيه، پوشاک، اتومبيل‌هاى دست دوم و ابزار و وسايل اساسى از جمله اين گروه از کالاها به‌شمار مى‌روند.
کالاهاى اختصاصى
کالاهاى اختصاصى نيز از جمله کالاهاى مصرفى هستند که به دليل برخوردارى از مشخصات يا هويت تجارى منحصر به فرد، گروه عمده‌اى از خريداران حاضر هستند براى به‌دست آوردن آنها به‌طور اختصاصى بکوشند. انواع اتومبيل و اتومبيل‌هاى با مارک تجارى خاص، تجهيزات عکاسى گران‌قيمت و کت و شلوار مردانه جزء اين گروه از کالاها هستند.
کالای عمومی
کالای عمومی که گاهی از آن به ‌نام کالای جمعی (Collective Good) یا کالای اجتماعی (Social Good) نیز یاد می¬شود، کالایی است که همه از مصرف آن منتفع می¬شوند و مصرف هر فرد، سبب کاهش مصرف سایرین از آن نمی¬شود. پارک‏های تفریحی، اتوبوس و امنیت، نمونه‌هایی از کالای عمومی هستند. کالاهای عمومی با وجودی که بسیاری ضروری هستند اما بنگاه‏های خصوصی، انگیزه کافی برای تولید آن ندارند؛ چراکه ماهیت این نوع کالاها به‌گونه¬ای است که افراد پس از ساخته شدن، حاضر نیستند قیمت آن‌ را بپردازند.