دانشنامه یا دائرةالمعارف، مجموعه نوشتاری جامع و فشرده‌ای است که شامل اطلاعاتی درباره همه شاخه‌های دانش یا شاخه مشخصی از دانش است. دانشنامه نباید با لغتنامه اشتباه شود: لغت‌نامه‌ها معمولاً به معنی یک واژه می‌پردازند، دائرةالمعارف‌ها حاوی اطلاعاتی درباره واژه هستند. البته در مواردی مرز این دو روشن نیست.
اولین دائرةالمعارف‌ها به قصد مطالعه و بررسی مستمر و توسط فردی واحد تهیه می‌شد و به گونه‌ای فراهم می‌آمد که جنبه متن درسی داشته باشد، و بدین سبب با دائرةالمعارف ها امروزی، که عمدتاً به عنوان مرجع به کار می‌رود و حاصل کار گروهی است، متفاوت بود.